Gutxi dira Gipuzkoan Aralar bezalako tokiak eta are gutxiago Igaratza bezalako bazterrak. Aralarko zenbait historiaurreko aztarna nahiko ezagunak dira, baina Igaratzan badira altxor berezi batzuk, ez nolanahikoak gainera.
Atzo, Joxan Mujika arkeologoaren eskutik aztarna hauetako batzuk ezagutzeko aukera ederra izan genuen. Talde polit bat elkartu ginen Lizarrustiko Parketxean goizean goiz eta baso marduletatik lehenik eta zelai zabaletatik gero, Igaratzara heldu ginen eguerdirako. Han, Beaskinarteko harrespila, Aiatzioko txabolak, Igaratzako trikuharriak, menhirra eta beste hainbat aztarnen nondik norakoak azaldu zizkigun Joxanek.
Giro bikaina, kontu interesgarriak, jende jatorra eta oro har, igande zoragarria atzokoa.